Η συνοικία του Μαρουλά- Το λεπροκομείο του Ηρακλείου
Μαρουλάς
Κατεβαίνοντας τα τείχη στην οδό Ικάρου[1], συναντάμε την Ενετική πύλη του Αγίου Γεωργίου. [2]Περνάμε την πλατεία Ελευθερίας και κατευθυνόμαστε προς τα κάτω, μετά το αρχαιολογικό μουσείο. Επάνω από τον προμαχώνα, δίπλα στην πύλη, είναι το άγαλμα του Ελευθερίου Βενιζέλου. Που το βλέπουμε πριν στρίψουμε στην Πλατεία Ελευθερίας. Αυτή η πύλη κτίστηκε από τους Ενετούς το 1565. Και έβγαινε προς την Ανατολική Κρήτη. Ο Χάνδακας χτυπήθηκε άσχημα από επιδημίες. Επί τουρκοκρατίας το 1717 αποφασίστηκε οι λεπροί να απομακρύνονται από την πόλη. Μέχρι τότε φορούσαν επάνω τους κουδούνια, για να χτυπούν καθώς περπατούσαν και να προειδοποιούν τον κόσμο να μην τους πλησιάζει. Από το 1717 μέχρι το 1903, που άρχισε να λειτουργεί σαν λοιμοκαθαρτήριο η γνωστή Σπιναλόγκα, περνούσαν από αυτήν την πύλη, που ονομάστηκε γι αυτό το λόγο και πύλη Λαζαρέτο, για να καταλήξουν στο λοιμοκαθαρτήριο, την συνοικία του Μαρουλά, όπως ονομάστηκε και βρισκόταν κοντά στο πολύ γνωστό Καπετανάκειο σχολείο,[3] έξω από τα τείχη της παλιάς ενετικής πόλης.
Επι ενετοκρατίας στο χώρο αυτό, που ονομαζόταν κοιλάδα του Μαρουλά, βρισκόταν ένα βενετσιάνικο χωριό. Που ήταν πολύ κοντά στη θάλασσα και το λιμάνι.
Εκτεινόταν απο την οδό Τίτου Γεωργιάδου στο υψος της Αρχιμηδους μεχρι κατω, το παλιό εργοστάσιο "Αθηνά" και σημερινός σταθμός των ΚΤΕΛ Ηρακλείου. Και κατοικουσαν σε αυτο 5.000 άνθρωποι απο τους 15.000 που υπηρχαν συνολικά στην πολη. Ειχε 3 εκκλησιές και αλευρομυλους, και οι μυλωναδες αυτοί πέθαναν στην επιδημία χολέρας του 1591-1592.
Οι βενετσιάνοι ήθελαν να διώξουν από εκεί τους κρητικούς κατοίκους, γιατί ασχολούνταν με το λαθρεμπόριο, και φοβόντουσαν ότι αν ερχόταν εχθροί από εκεί, θα τους βοηθούσαν , για να διώξουν τους Ενετούς. Τελικά το χωριό εγκαταλήφθηκε το 1648, όταν άρχισε η πολιορκία του μεγάλου Κάστρου. Εκεί εγκαταστάθηκαν οι Τούρκοι και από εκεί χτυπούσαν τον προμαχώνα της Σαμπιονάρας, τον προμαχώνα της άμμου, [4]κατά την πολιορκία του μεγάλου κάστρου (1648-1699).
Από το 1717 εγκαταταστάθηκαν εκεί οι λεπροί ,σε ένα χώρο γεμάτος σπηλιές όπου μέσα εύρισκαν καταφύγιο. Έπαιρναν νερό από τα πηγάδια, δημιούργησαν έναν οικισμό εκει, διατηρούσαν κήπους και κοτέτσια, όμως κανένα προϊόν δεν τους επιτρεπόταν να πωλούν από τον φόβο της μετάδοσης της ασθένειας. Έτσι εκτός από ότι προϊόντα έβγαζαν , ζητιάνευαν στην πύλη αυτή του Λαζαρέτο, για να ζήσουν. Μπορούσαν να παντρεύονται μεταξύ τους και από το 1852 ο τούρκος διοικητής διέταξε να μοιράζουν από μία οκά ψωμί την ημέρα για κάθε άρρωστο, και από το 1890 τοποθετήθηκε και μία βρύση για να παίρνουν νερό. Η συνοικία ονομαζόταν και Μεσκινιά , από τον τούρκικο όρο μεσκίνης, που σημαίνει άθλιος, λεπρός. Μία από τις σπηλιές την μετέτρεψαν σε εκκλησία ,την Παναγία την Χρυσοπηγή και ο πρώτος ιερέας που λειτούρησε εκεί ήταν και αυτός λεπρός. Το 1852 μετρήθηκαν και ζούσαν 119 άτομα στην συνοικία του Μαρουλά και τα εννέα από αυτά δεν έπασχαν από τη Νόσο του Χάνσεν . Όποια παιδιά γεννιόταν και μεγάλωναν εκει, ακόμα κι αν δεν ήταν άρρωστα, έμεναν και ζούσαν και αυτά σε αυτή την συνοικία των λεπρών.
Σήμερα η συνοικία ονομάζεται Χρυσοπηγή.
Παραπομπές:[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Πύλη Μαρουλά (Αγίου Γεωργίου), https://www.cretanbeaches.com/el/%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%BA%CF%81%CE%AE%CF%84%CE%B7%CF%82/%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B7-%CE%B7%CF%81%CE%B1%CE%BA%CE%BB%CE%B5%CE%AF%CE%BF%CF%85/%CF%84%CE%BF-%CE%BC%CE%B5%CE%B3%CE%AC%CE%BB%CE%BF-%CE%BA%CE%AC%CF%83%CF%84%CF%81%CE%BF-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%87%CE%AC%CE%BD%CE%B4%CE%B1%CE%BA%CE%B1-%CE%B7%CF%81%CE%AC%CE%BA%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BF-%CE%BA%CE%AC%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%B1/%CF%80%CF%8D%CE%BB%CE%B5%CF%82-%CF%83%CF%84%CE%B1-%CF%84%CE%B5%CE%AF%CF%87%CE%B7-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B7%CF%81%CE%B1%CE%BA%CE%BB%CE%B5%CE%AF%CE%BF%CF%85/%CF%80%CF%8D%CE%BB%CE%B7-%CE%B1%CE%B3%CE%AF%CE%BF%CF%85-%CE%B3%CE%B5%CF%89%CF%81%CE%B3%CE%AF%CE%BF%CF%85-%CE%BB%CE%B1%CE%B6%CE%B1%CF%81%CE%AD%CF%84%CE%BF
- Η πύλη του Αγίου Γεωργίου, https://www.explorecrete.com/Heraklion/GR01B-Heraklion-saint-george-gate.html
- Μαρουλάς-Μεσκινιά-Χρυσοπήγη, https://www.facebook.com/media/set/?set=a.148547158529603.45589.108057459245240&type=3, https://www.facebook.com/%CE%86%CE%B3%CE%BD%CF%89%CF%83%CF%84%CE%B5%CF%82-%CE%B3%CF%89%CE%BD%CE%B9%CE%AD%CF%82-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CE%94%CE%AE%CE%BC%CE%BF-%CE%97%CF%81%CE%B1%CE%BA%CE%BB%CE%B5%CE%AF%CE%BF%CF%85-%CE%9A%CF%81%CE%AE%CF%84%CE%B7%CF%82-108057459245240/photos/a.148547158529603.45589.108057459245240/148547188529600
- Η κοιλάδα του Μαρουλά ή η πονεμένη κοιλάδα της Αβύσσου, https://cretablog.gr/%CE%B7-%CE%BA%CE%BF%CE%B9%CE%BB%CE%AC%CE%B4%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%BC%CE%B1%CF%81%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%AC-%CE%AE-%CE%B7-%CF%80%CE%BF%CE%BD%CE%B5%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B7-%CE%BA/
- Στέργιου Σπανάκη, Το Ηράκλειο στο περασμα των αιωνων, 1900-1994,Εκδοση Δημου Ηρακλείου
- ↑ «H τοποθεσία της πύλης Αγίου Γεωργίου».
- ↑ «Ενετική πύλη Αγίου Γεωργίου-street view».
- ↑ :[[35.33846349887536,25.14266261550315],[35.335794081836355,25.13667592498191],null,[35.33712880137821,25.13966927024253],18] «Το καπετανάκειο και η περιοχή που βρισκόταν η συνοικία του Μαρουλά».
- ↑ «Πύλη Σαμπιονάρα».
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου